Vergrootglas op bedrijfsafval

‘De exploitatie van de organisatie verduurzamen’ staat voor vele Facility Managers op hun ‘to do’-lijstje en zal daar ook de komende jaren niet van verdwijnen. Het moeten niet altijd grote projecten zijn en het hoeft ook niet meteen handenvol geld te kosten. Denk bijvoorbeeld aan een ‘afvalsorteeranalyse’, geïnspireerd door de Universiteit Utrecht in Nederland. Een ‘afvalsorteeranalyse’ geeft inzicht in het afval dat een organisatie ‘afstoot’ en laat aansluitend toe te bepalen waar de prioriteiten en verbeteringspunten liggen voor een duurzamere toekomst. Eenvoudig gesteld gaat het in de kantooromgeving om het omdraaien van de afvalemmers. In eerste instantie kan onderzocht worden of de medewerkers hun afval wel correct sorteren, zoals ze dat ook thuis moeten doen: PMD (plastic, metalen en drinkkartons), papier, etensresten en kartonnen bekers. Een volgende stap is het inventariseren van het afval dat in de afvalemmers terecht komt. Vooral de analyse van het restafval dringt zich op. Voor het Nederlandse voorbeeld bedroeg het aandeel restafval liefst 85% van de totale afvalstroom. Weging van de afvalfracties is noodzakelijk om hun aandeel in de totale afvalstroom te kennen.

Om een afvalsorteeranalyse optimaal uit te voeren is wel wat expertise vereist, want niet voor alle items is het altijd duidelijk bij welke afvalstroom ze thuishoren. Een voorbeeld: biologisch afbreekbare plastics. De benaming laat vermoeden dat ze met het organisch afval meekunnen, maar hun lange composteringstijd maakt dat ze via het restafval moeten verwerkt worden. Om een zo volledig mogelijk beeld te verkrijgen is het aangewezen de afvalsorteeranalyse gedurende een week of een afgebakende periode uit te voeren. Afvalinzamelbedrijven kunnen bijdragen tot een zeer professionele afvalsorteeranalyse met dito aansluitend advies.

Communicatie en controle
Om tot meer duurzaamheid te komen is het nodig om na de afvalsorteeranalyse de medewerkers van de verschillende afdelingen te confronteren met de vaststellingen die een gevolg zijn van hun gedrag. Zo stimuleert men meer bewustwording m.b.t. de afvalproblematiek. De analyse levert direct informatie op over producten en verpakkingen waar verbeteringen mogelijk zijn. Idealiter mag de afvalsorteeranalyse geen eenmalig gebeuren zijn, maar moet met een te bepalen interval – vb. jaarlijks – herhaald worden. Zo kan men meten of de genomen maatregelen wel degelijk effect hebben en/of de medewerkers meer aandacht tonen voor de afvalproblematiek. De afvalsorteeranalyse is onvermijdelijk een momentopname. Zeker wanneer thuiswerk veelvuldig wordt toegepast, zal de analyse er anders uitzien dan bij een normale kantoorbezetting.

‘Lastige’ producten scheppen verwarring
Bij de Universiteit Utrecht kwamen vooral ‘lastige’ producten in de afvalstroom aan de oppervlakte als gevolg van de afvalsorteeranalyse. Het ging specifiek om samengestelde verpakkingen, zoals geplastificeerd papier, wikkels van snackverpakkingen, enz. Het komt er op aan uit te zoeken wat de juiste materiaalsamenstelling is en of het al dan niet als restafval moet worden afgevoerd.

De analyse kan ook aantonen dat een bepaald element zeer veel aanwezig is in de totale afvalstroom. In het voorbeeld dat ons inspireerde bleken dat papieren handdoekjes te zijn. Dat was aanleiding om overleg te plegen met de leverancier ervan en leidde tot een gescheiden inzameling en het opzetten van een circulaire stroom. Tenslotte kunnen ook de medewerkers van de schoonmaakteams een rol spelen in het streven naar een verhoogde duurzaamheid door preciezere visuele controle uit te oefenen op de afvalemmers- en zakken.